M51 (NGC 5194, The whirlpool Galaxy, Galaktyka Wir) i jej towarzyszka NGC 5195.

[Setaarius]

Wir to galaktyka spiralna. Okres najlepszej widoczności przypada na prawie całe zimowe i wiosenne noce. Najwyżej nad horyzontem wznosi się w dniu 8-mego maja. Wielkość gwiazdowa wynosi 8,1 mag, a jasność powierzchniowa to około 12,56 mag. Jej mniejsza towarzyszka ma wielkość gwiazdową 9,55 mag i jasność powierzchniową 12,49 mag i jest galaktyką soczewkowatą. Rozmiary galaktyki dla obserwacji to 11,2x6,9 minut łuku, a NGC 5195 to 5,9x4,6 minut łuku. Odległość jaka dzieli je od nas została oszacowana na około 25 milionów lat świetlnych. Galaktyki znajduje się w gwiazdozbiorze Psów Gończych (Canes Venatici) i są skierowane bezpośrednio do obserwatora. Załączone szkice wykonane na podstawie obserwacji 10, 12, 14 calowymi teleskopami. Ich rozmiar w sumie to mniej więcej wielkość naszej Drogi Mlecznej. Wygląda, że galaktyki są połączone mostem materii i pyłu, ale nowe badania wskazują na to, że NGC 5195 leż około 1 milion lat świetlnych dalej i jest to tylko iluzja optyczna jednak na pewno oddziałują na siebie grawitacyjnie i stąd najprawdopodobniej pochodzi rozciągnięcie ramiona M51 w „most”.

Szczegółowa lokalizacja to: Rektascensja 13 h 30-31 m, Deklinacja +47° 12-16′.

Rozmiar obiektu: średni

Jasność obiektu: jasny

Struktura obiektu: nieregularna, gwiazdowe i małe jądra

Obserwacje: M51 wraz ze swoją towarzyszką to jeden z najpiękniejszych obiektów na jakie możemy spojrzeć przez amatorskie instrumenty optyczne, a przez wielu uważany za numer jeden wśród galaktyk do obserwacji. Obserwacje można prowadzić już za pomocą lornetek o obiektywach 50-70mm, które ukażą pojaśnienie, ale czasem może być konieczne wykorzystanie zerkania. Teleskop 4-6 cali pokaże obydwa obiekty jako rozmyte owalne mgiełki. Żeby w przynajmniej minimalnym komforcie zobaczyć ramiona M51 będziemy potrzebować co najmniej 8-10 calowego teleskopu, chociaż niektórzy raportują, iż udało im się to nawet w 6-calach. Obiekty zyskują w sposób zdecydowany na uroku gdy skorzystamy z 12-14 calowego instrumentu optycznego, ale już w 10-calach mamy wrażenie, że M51 „wiruje” Widok z 16-20 calowego teleskopu, gdy galaktyka jest blisko zenitu, a mamy do dyspozycji bardzo dobre niebo potrafi przywołać w pamięci oglądane wcześniej czarno-białe zdjęcia obiektu. Obserwowałem ją kilkukrotnie i zawsze zapierała dech, a w 2011 roku z Grzesiem D. oglądaliśmy ją w 12-calowej Syncie dzień przed wybuchem supernowej...pech

[KrzysiekRajda]

Wiele razy obserwowałem ramiona spiralne tej galaktyki w czasie górowania lornetką Vixen 20x80 na Kudłaczach oraz Newtonem 150/900 w polach za osiedlem przy bardzo dobrej przejrzystości powietrza i to jest warunek aby w mniejszych aperturach dostrzec spiralną budowe M51

[Setaarius]

Wiele razy obserwowałem ramiona spiralne tej galaktyki w czasie górowania lornetką Vixen 20x80 na Kudłaczach oraz Newtonem 150/900 w polach za osiedlem przy bardzo dobrej przejrzystości powietrza i to jest warunek aby w mniejszych aperturach dostrzec spiralną budowe M51

Cenna uwaga. Nie patrzyłem na nią przez mniej niż 8 cali, a opieram się na opisach w kilku źródłach. Wszystko zależy od warunków obserwacyjnych tak jak opisałeś bo zdarzało mi się nawet w syncie 8 nie widzieć ramion tylko mgiełki dlatego proszę traktujcie moje opisy bardzo orientacyjnie i zachęcam do dopisywania doświadczeń tak jak Krzysiek to zrobił. Dzięki temu będziemy mieć lepsze kompendium. W załączniku przykładowy szkic z 4-ch cali.

[KrzysiekRajda]

Dobry seeing równiaż ma tu kluczowe znaczenie.Doskonale to było widać podczas ostatnich obserwacji M51 teleskopem SCT 10" gdzie mimo widocznych ramion spiralnych obraz przy powiększeniach około 100x był powiedzmy zbyt ,,miękki,, gwiazdy rozmyte co spowodował kiepski seeing